Wyjątkowy, dla samorządu terytorialnego, rok 2023

   Rok 2023 był wyjątkowy dla jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. Wtedy do gmin trafiły ogromne środki finansowe z programów krajowych (wyraźnie podkreślają to twórcy rankingów). Dzięki wspomnianym funduszom od rządu RP rok 2023 okazał się, dla wielu gmin w Polsce, rekordowy w rozwoju (niewielką rolę odegrały w tym zakresie fundusze z programów finansowanych przez Unię Europejską i inne źródła zagraniczne).
   Dzięki funduszom rządowym (nie tylko w analizowanej, w trzech następnych artykułach, klasyfikacji dziennika „Rzeczpospolita”) wiele jst mogło, w odniesieniu do innych gmin w Polsce, znacząco poprawić swój rozwój. Bez funduszy krajowych byłoby to niemożliwe, bo w ostatnich latach następował spadek funduszy własnych jst.
   W najnowszym XX Rankingu zrównoważonego rozwoju dziennika „Rzeczpospolita” (dane za 2023) znaczący rozwój odnotowało około 50% gmin z Łódzkiego (spośród interesujących nas tu gmin miejskich i miejsko-wiejskich). Ewenementem jest tu gmina Radomsko, która należąc w 2021 roku do czołówki znalazła się w następnym 2022 roku bardzo nisko (660. miejsce), ale w ostatniej klasyfikacji (dane za rok 2023) potrafiła awansować na 121. pozycję. Nieco mniej efektownie, ale bardzo korzystnie wypadł, w najnowszym rankingu „Rzeczpospolitej”, Konstantynów Łódzki, który plasując się w roku 2021 na 360. miejscu, znalazł się w następnym 2022 roku bardzo nisko (637. miejsce), a w ostatniej klasyfikacji (dane za rok 2023) awansował na dobrą 183. pozycję.
   Warto też zauważyć, że należące od 2021 roku do krajowej czołówki Kamieńsk i Uniejów z roku na rok poprawiają swoją pozycję. To dowodzi, że ogromne środki finansowe z programów rządowych (otrzymane w 2023 r.) nie zostały przez wiele gmin zmarnowane, ale było to też skutkiem trafnego posunięcia rządu polegającego na narzuceniu zakresu przeznaczenia pieniędzy (aż 37% wartości nakładów pochłonęły drogi, w tym ponad połowę drogi gminne). Bezprecedensowo wysoki poziom inwestycji samorządowych w 2023 r. (zwłaszcza drogowych) nie byłby możliwy bez wspomnianego narzucenia zakresu przeznaczenia pieniędzy przez rząd, bo (podkreślmy jeszcze raz) w ostatnich latach jst dysponowały coraz mniejszymi funduszami własnymi.
Bernard Cichosz