Otwierając poprzedni, siódmy tom „Prac i Materiałów Historycznych Archiwum Archidiecezjalnego w Łodzi i Muzeum Archidiecezji Łódzkiej”, sygnalizowałem wolę zespołu redakcyjnego, aby dziesięciolecie dzielące wówczas od stuletniego jubileuszu erygowania diecezji łódzkiej (1920-2020) zostało wykorzystane na prowadzenie studiów nad jej dziejami, a następnie także nad tysiącletnią historią kościelną tych ziem, które z czasem weszły w skład powstałej w 1920 roku diecezji, a następnie archidiecezji i metropolii, której stolicą jest Łódź.
Redakcja nie poprzestaje na wezwaniach do czytelników, ale kierując się zasadą, że exempla trahunt, sama pragnie dawać przykłady takich publikacji, jakie ułatwią i zachęcą do opracowywania dziejów poszczególnych parafii, które w 1920 roku weszły w obręb świeżo utworzonej diecezji. Staraniem dyrektora Archiwum Archidiecezjalnego, ks. dr. Kazimierza Dąbrowskiego powstało kompendium bibliograficzne, gdzie dla każdej parafii powstałej przed II wojną światową podaje się:
1) nazwy jednostek archiwalnych zawierających dokumenty do dziejów owej parafii, łącznie z sygnaturami tych jednostek, co jest ogromnym ułatwieniem dla chętnych poszukiwaczy dawnych dziejów;
2) wykaz najważniejszych źródeł drukowanych (w praktyce Liber beneficiorum Jana Łaskiego z dokładną lokalizacją, która podaje tomy i strony tego dzieła);
3) najważniejsze opracowania drukowane, jeśli takich opracowań jest wiele, a wszystkie – w sytuacji, gdy niewielkie ośrodki zdołały dotąd przyciągnąć uwagę tylko nielicznych autorów.
Zwracam uwagę, że nazwy tek dokumentów nadanych przez zaborcę w języku rosyjskim, zostały transkrybowane według międzynarodowych reguł transkrypcji z tzw. grażdanki, jakie zostały opracowane dla języków nie należących do grupy słowiańskiej, a dla polskiego odbiorcy mogą mieć dziwaczną postać.
Jak z każdym dziełem pionierskim bywa, to kompendium może nie zarejestrowało wszystkich źródeł do naszego tematu ani wszystkich opracowań, pomimo że swą objętością wypełniło cały ósmy tom „Prac i Materiałów Historycznych…” Autor i redaktorzy będą wdzięczni za nadsyłanie uzupełnień, które wszak mogą stać się przydatne do kolejnych tomów rocznika poprzedzających jubileusz.
Bernard Cichosz
SPIS TREŚCI
1/ Zawartość tomów I-VII
2/ Od wydawcy - Bernard Cichosz
3/ Wprowadzenie - ks. dr Kazimierz Dąbrowski
4/ Źródła i materiały do historii parafii diecezji łódzkiej erygowanych do 1939 roku. Wybór z zasobów Archiwum Archidiecezjalnego w Łodzi i Archiwum Państwowego w Łodzi - opracowanie: ks. dr Kazimierz Dąbrowski, mgr Agnieszka Janik, s. mgr Lucyna Witczak
(ALEKSANDRÓW, BAŁDRZYCHÓW, BEDOŃ, BEŁCHATÓW, BEŁDÓW, BĘDKÓW, BIAŁA, BORSZEWICE, BRATOSZEWICE, BRZEZINY, BRZYKÓW, BUCZEK, BUDZYNEK, CHABIELICE, CHORZĘCIN, CZARNOCIN, DALIKÓW, DŁUTÓW, DOBRA, DOBROŃ, DOMANIEW, DRUŻBICE, GAŁKÓW, GIECZNO, GOMULIN, GÓRKA PABIANICKA, GRABNO, GROCHOLICE, JEŻÓW, KAŁÓW, KASZEWICE, KAZIMIERZ, KOCISZEW, KOLUSZKI, KOŁACINEK, KONSTANTYNÓW ŁÓDZKI, KOŹLE, KRZEPCZÓW, KSAWERÓW, KUROWICE, KWIATKOWICE, LEŹNICA WIELKA, LUTOMIERSK, ŁAGIEWNIKI, ŁASK, ŁAZNÓW, ŁĘKAWA, ŁOBUDZICE; ŁÓDŹ: PARAFIA ŚW. STANISŁAWA KOSTKI 127, PARAFIA WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY, PARAFIA PODWYŻSZENIA KRZYŻA ŚWIĘTEGO, PARAFIA ŚW. ANNY, PARAFIA ŚW. JÓZEFA, PARAFIA ŚW. JÓZEFA - RUDA PABIANICKA, PARAFIA ŚW. KAZIMIERZA, PARAFIA PRZEMIENIENIA PAŃSKIEGO, PARAFIA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA JEZUSOWEGO - JULIANÓW, PARAFIA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA JEZUSOWEGO - RETKINIA, PARAFIA ŚW. ANTONIEGO, PARAFIA MATKI BOSKIEJ RÓŻAŃCOWEJ, PARAFIA MATKI BOSKIEJ ZWYCIĘSKIEJ, PARAFIA ŚW. WOJCIECHA - CHOJNY, PARAFIA ŚW. TERESY, PARAFIA ŚW. APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA, PARAFIA ŚW. FRANCISZKA Z ASYŻU, PARAFIA NAJŚWIĘTSZEGO ZBAWICIELA, PARAFIA OPATRZNOŚCI BOŻEJ, PARAFIA ŚW. JANA CHRZCICIELA; MARZENIN, MIKOŁAJEWICE, MILEJÓW, MILESZKI, MODLNA, MOSZCZENICA, NIESUŁKÓW, OZORKÓW; PABIANICE: PARAFIA ŚW. MATEUSZA, PARAFIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY RÓŻAŃCOWEJ, PARZĘCZEW, PARZNO; PIOTRKÓW TRYBUNALSKI: PARAFIA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA JEZUSOWEGO, PARAFIA ŚW. JACKA, PARAFIA ŚW. JAKUBA APOSTOŁA; PODDĘBICE, POŻDŻENICE, RESTARZEW, ROGÓW, ROKICINY, RUSIEC, RZGÓW, SĘDZIEJOWICE, SKOSZEWY, SOLCA WIELKA, SROCK, STROŃSKO, STRÓŻA, STRYKÓW, SUCHCICE, SULEJÓW, SZCZAWIN, SZCZERCÓW; TOMASZÓW MAZOWIECKI: PARAFIA ŚWIĘTEGO ANTONIEGO, PARAFIA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA JEZUSOWEGO; TUR, TUSZYN, UJAZD, WARTKOWICE, WIDAWA, WITÓW, WOLA KAMOCKA, WOLA WIĄZOWA, WOLBÓRZ, WRZESZCZEWICE, WYGIEŁZÓW,
ZELÓW, ZGIERZ, ŻERONIE)